Konserwator zabytków

USTAWA
z dnia 23 lipca 2003 r.
o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami

Generalny Konserwator Zabytków jest sekretarzem lub podsekretarzem stanu w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.

• prowadzi krajową ewidencję zabytków w formie zbioru kart ewidencyjnych zabytków
  
• prowadzi w formie zbioru kart informacyjnych, krajowy wykaz zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem
• pomaga ministrowi właściwemu do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego przy inicjowaniu i opracowywaniu krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami
  

Do zadań wykonywanych przez Generalnego Konserwatora Zabytków należy, w szczególności:
1) opracowywanie krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami;
2) realizacja zadań wynikających z krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami oraz z koncepcji polityki przestrzennego zagospodarowania kraju;
3) podejmowanie działań związanych ze wspieraniem rozwoju regionalnego i realizacji kontraktów wojewódzkich w sprawach opieki nad zabytkami;
4) prowadzenie krajowej ewidencji zabytków i krajowego wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem;
5) wydawanie decyzji, postanowień i zaświadczeń w sprawach określonych w ustawie oraz w przepisach odrębnych;
6) organizowanie i prowadzenie kontroli w zakresie przestrzegania oraz stosowania przepisów dotyczących ochrony zabytków i opieki nad zabytkami;
7) sprawowanie nadzoru nad działalnością wojewódzkich konserwatorów zabytków;
8) promowanie badań naukowych w zakresie konserwacji zabytków;
9) organizowanie szkoleń dla służb konserwatorskich;
10) organizowanie konkursów promujących opiekę nad zabytkami, w tym przyznawanie wyróżnień, nagród pieniężnych lub rzeczowych;
11) opiniowanie wniosków o nadanie odznaki „Za opiekę nad zabytkami”;
12) współpraca z organami administracji publicznej w sprawach ochrony zabytków;
13) organizowanie szkoleń w zakresie ochrony zabytków i opieki nad zabytkami;
14) podejmowanie działań dotyczących troski o zabytki związane z historią Polski, pozostające poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej


Wojewódzki konserwator zabytków działa w imieniu wojewody i jest przez niego powoływany na wniosek lub za zgodą Generalnego Konserwatora Zabytków.

• prowadzi wojewódzką ewidencję zabytków w formie kart ewidencyjnych zabytków znajdujących się na terenie województwa
• przekazuje Generalnemu Konserwatorowi Zabytków informacje o zabytku skradzionym lub wywiezionym za granicę niezgodnie z prawem
• przedstawia zalecenia konserwatorskie, określające sposób korzystania z zabytku, jego zabezpieczenia i wykonania prac konserwatorskich, a także zakres dopuszczalnych zmian, które mogą być wprowadzone w tym zabytku
• może wydać decyzję nakazującą udostępnienie zabytku na czas niezbędny do wykonania badań
• może wydać decyzję o wstrzymania prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru lub zabytku nie wpisanym do rejestru, jeżeli zabytek ten spełnia warunki uzasadniające dokonanie wpisu do rejestru
• może wydać decyzję nakazującą przeprowadzenie prac przy zabytku, jeżeli ich wykonanie jest niezbędne ze względu na zagrożenie zniszczeniem lub istotnym uszkodzeniem tego zabytku
• zabytek nieruchomy może być na jego wniosek wywłaszczony przez starostę na rzecz Skarbu Państwa lub gminy właściwej ze względu na miejsce położenia tego zabytku
• wydaje jednorazowe lub wielokrotne pozwolenia indywidualne na wywóz zabytku poza granicę
• udziela dotacji na dofinansowanie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru
  

Pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków wymaga:
1) prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru;
2) wykonywanie robót budowlanych w otoczeniu zabytku;
3) prowadzenie badań konserwatorskich zabytku wpisanego do rejestru;
4) prowadzenie badań architektonicznych zabytku wpisanego do rejestru;
5) prowadzenie badań archeologicznych;
6) przemieszczanie zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru;
7) trwałe przeniesienie zabytku ruchomego wpisanego do rejestru, z naruszeniem ustalonego tradycją wystroju wnętrza, w którym zabytek ten się znajduje;
8) dokonywanie podziału zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru;
9) zmiana przeznaczenia zabytku wpisanego do rejestru lub sposobu korzystania z tego zabytku;
10) umieszczanie na zabytku wpisanym do rejestru urządzeń technicznych, tablic, reklam oraz napisów, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1;
11) podejmowanie innych działań, które mogłyby prowadzić do naruszenia substancji lub zmiany wyglądu zabytku wpisanego do rejestru;
12) poszukiwanie ukrytych lub porzuconych zabytków ruchomych, w tym zabytków
archeologicznych, przy użyciu wszelkiego rodzaju urządzeń elektronicznych i technicznych oraz sprzętu do nurkowania

Do zadań wykonywanych przez wojewódzkiego konserwatora zabytków należy, w szczególności:
1) realizacja zadań wynikających z krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami;
2) sporządzanie w ramach przyznanych środków budżetowych, planów finansowania ochrony zabytków i opieki nad zabytkami;
3) prowadzenie rejestru i wojewódzkiej ewidencji zabytków oraz gromadzenie dokumentacji w tym zakresie;
4) wydawanie, zgodnie z właściwością, decyzji, postanowień i zaświadczeń w sprawach określonych w ustawie oraz w przepisach odrębnych;
5) sprawowanie nadzoru nad prawidłowością prowadzonych badań konserwatorskich, architektonicznych, prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych i innych działań przy zabytkach oraz badań archeologicznych;
6) organizowanie i prowadzenie kontroli w zakresie ochrony zabytków i opieki nad zabytkami;
7) opracowywanie wojewódzkich planów ochrony zabytków na wypadek konfliktu
zbrojnego i sytuacji kryzysowych oraz koordynacja działań przy realizacji tych planów;
8) upowszechnianie wiedzy o zabytkach;
9) współpraca z innymi organami administracji publicznej w sprawach ochrony zabytków.